Urla Coğrafyası ve Genel Bilgiler
İlçe Merkezi İzmir’e 38 km uzaklıktadır. Urla’nın kuzeyinde ve güneyinde Ege Denizi, güneyinde Seferihisar ilçesi, batısında Çeşme ilçesi, doğusunda ise Güzelbahçe ilçesi yer almaktadır. İlçenin yüzölçümü 728 km2dir. Deniz seviyesinden 65 metre yükseklikteki İlçede hâkim bitki örtüsü; delice, zeytin, koca yemiş, defne, mersin ve makilerdir. Arazi yapısı dağlık ve tepeliktir. Dağlar bozuk baltalık ormanlarla kaplıdır. Akdeniz ikliminin bütün özelliklerine sahip Urla’nın İzmir körfezinden Karaburun ve Foça açıklığının karşısında yer alması sonucu sürekli esinti olduğundan yaz ayları sıcak, kış ayları ılık ve yağışlıdır. İlçenin önemli akarsuyu bulunmamaktadır.
İdari Durumu:
İdari Durumu:
Urla İlçesi 1867 yılında İzmir iline bağlı ilçe statüsüne kavuşmuş olup ilçe merkezinde ilk Belediye Teşkilatı 1890 yılında kurulmuştur. Bir merkez belediyesi, merkez belediyesine bağlı 37 mahalle idari yapıyı oluşturmaktadır. İlçedeki Mahalleler; Altıntaş, Atatürk, Bademler, Balıklıova, Barbaros, Birgi, Camiatik, Çamlıçay, Demircili, Denizli, Gülbahçe, Güvendik, Hacıisa, İçmeler, İskele, Kadıovacık, Kalabak, Kuşçular, M.Fevzi, Naipli, Nohutalan, Ovacık, Özbek, Rüstem, Sıra, Şirinkent, Torasan, Uzunkuyu, Yağcılar, Yaka, Yelaltı, Yeni, Yenice, Yenikent, Zeytinalanı, Zeytineli, Zeytinler’dir.
Sağlık Durumu :
Urla İlçe Sağlık Müdürlüğü Yeni Mahalle Zafer Caddesi No:55 adresinde 1 AÇSAP, 4 Sağlık Evi (Kuşçular Sağlıkevi, Bademler Sağlıkevi, Balıklıova Sağlıkevi, Özbek Sağlıkevi), 8 Aile Sağlığı Merkezi, 19 AHB, 2 Acil Yardım İstasyonu ile hizmet vermektedir.
Urla ilçesinde 1 adet 185 yataklı devlet hastanesi bulunmakta olup özel hastane ya da üniversite hastanesi yoktur.
Urla Devlet Hastanesinde 14 pratisyen hekim, 74 uzman hekim, 5 diş hekimi, 138 hemşire olmak üzere toplam 353 personel ile hizmet vermekte olup, 2 adet diyaliz aracı, 1 adet evde bakım ambulansı ve 4 hizmet aracı ile kullanılmaktadır.
Ayrıca, İlçede 5 özel muayenehanede toplam 5 doktor, 15 diş hekimi muayenehanesi ile 3 ağız ve diş sağlığı polikliniğinde ise toplam 22 diş hekimi hizmet vermektedir.
Eğitim Durumu:
Urla ilçesinde 1 adet 185 yataklı devlet hastanesi bulunmakta olup özel hastane ya da üniversite hastanesi yoktur.
Urla Devlet Hastanesinde 14 pratisyen hekim, 74 uzman hekim, 5 diş hekimi, 138 hemşire olmak üzere toplam 353 personel ile hizmet vermekte olup, 2 adet diyaliz aracı, 1 adet evde bakım ambulansı ve 4 hizmet aracı ile kullanılmaktadır.
Ayrıca, İlçede 5 özel muayenehanede toplam 5 doktor, 15 diş hekimi muayenehanesi ile 3 ağız ve diş sağlığı polikliniğinde ise toplam 22 diş hekimi hizmet vermektedir.
Eğitim Durumu:
Urla ilçesinde Devlete bağlı anaokulu, ilkokul, ortaokul, liseler, özel eğitim-öğretim kurumları ve kurslar ile yüksekokul ve üniversite kurumlarının isimleri aşağıda açıklanmıştır.
a) Anaokulu: Sezai Gönül Akdağ Anaokulu.
b) İlkokullar: Albay Çolak İbrahim Bey İlkokulu, Asiye Hüseyin Akyüz Bilim İlkokul, Atatürk İlkokulu, Avi Kaya Kokucu İlkokulu, Bademler İlkokulu, Balıklıova İlkokulu İskele İlkokulu, İYD Kuşçular İlkokulu, Jale Necdet Özbelge İlkokulu, Kuşçular Ova İlkokulu, Özbek İlkokulu, PMC Demirgüreş İlkokulu, Şehit Kemal İlkokulu, Uzunkuyu İlkokulu, Zeytinalanı GOP İlkokulu.
c) Ortaokullar: 80. Yıl Gazi Ortaokulu, Asiye Hüseyin Akyüz Bilim Ortaokulu, Avi Kaya Kokucu Ortaokulu, Bademler Ortaokulu, Balıklıova Ortaokulu, EGİAD Ortaokulu, İskele Ortaokulu, İ.Y.D. Kuşçular Ortaokulu, Jale Necdet Özbelge Ortaokulu, Özbek Ortaokulu, PMC Demirgüreş Ortaokulu, Urla İmam Hatip Ortaokulu, Uzunkuyu Ortaokulu, Zeytinalanı GOP Ortaokulu,
d) Liseler: Cengiz Aytmatov Sosyal Bilimler Lisesi, Urla Anadolu İmam Hatip Lisesi, Urla Anadolu Lisesi, Hakan Çeken Anadolu Lisesi, Urla Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Urla Yılay Hakan Çeken Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi,
e) Halk Eğitim Merkezi
f) Özel Öğretimler: Özel Pembe Düşler Anaokulu, Özel Urla Birsen Anaokulu, Özel Çikolatam Anaokulu, Özel Urla Anaokulu, Özel Urla Sümer Anaokulu, Özel Lale Bahçesi Anaokulu, İYTEV Özel Yücel Tonguç İlkokulu-Ortaokulu, TED Özel İzmir İlkokulu-Ortaokulu, Özel Urla 29 Ekim İlkokulu-Ortaokulu, Özel Urla Bademler Köyü Koleji İlkokulu, Özel Bilimsev Koleji İlkokulu, Özel Özbek Boğaziçi Temel Lisesi, TED İzmir Özel Anadolu Lisesi.
g) Özel Kurslar: Özel Değişim Özel Öğretim Kursu, Özel Uğur Özel Öğretim Kursu, Özel Değişim Kişisel Gelişim Kursu, Özel Özden Kişisel Gelişim Kursu, Özel Bilimsev Kişisel Gelişim Kursu, Özel Psikodrama Yönetici Yetiştirme Kursu, Özel Umut Akar Müzik ve Bale Kursu, Özel Pınar Estetisyenlik ve Güzellik Uzmanlığı Kursu.
h) Özel Barınma Merkezleri-Yurtlar: Özel Ali Öztürk ve Şehit Ahmet Kamil Özdemir Ortaöğretim Erkek Öğrenci Yurdu, Özel Yaşam Yüksek Öğretim Erkek Öğrenci Yurdu, Özel Yaşam Yüksek Öğretim Kız Öğrenci Yurdu,
i) Özel Rehabilitasyon Merkezleri: Özel Güneşyolu Özel Eğitim Rehberlik Merkezi.
j) Özel Eğitim Eğitim Okulu: Esrar Koman Sümen Özel Eğitim Merkezi Okulu (1. Kademe/2. Kademe)
k) Üniversite/Yüksekokullar: İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE)
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) bünyesinde 3 fakülte, 1 yüksekokul, 1 enstitü bulunmaktadır.
Ayrıca İlçemizde İYTE dışında, Ege Üniversitesi’ne bağlı Su Ürünleri Fakültesi ile 9 Eylül Üniversitesi Deniz İşletmeciliği ve Yönetimi Yüksekokulu İskele Mahallesi’nde hizmet binalarında su ürünleri konusunda inceleme ve araştırma faaliyetlerinde bulunmaktadır.
İlçemizde Ankara Üniversitesi Sualtı Arkeolojik Araştırmalar ve Uygulamalar Merkezi -Urla Kazıevi bulunmaktadır.
Ekonomik Yapı:
İlk yerleşimi M.Ö. II. yüzyıla dayandığı belirlenen Urla ilçesi toplam 70.400 hektar arazi miktarına sahip olup bunun %12,2’si olan 8.600 hektarlık alanda tarım yapılmaktadır. İlçenin ekonomisi tarıma ve hayvancılığa dayalıdır. Narenciye, meyve, sebze, bağ, süs bitkileri ve zeytin alanları bulunmaktadır. Ayrıca ilçede seracılık gelişmiştir. Su ürünleri Fakültesi ile Su ürünleri Kooperatifleri mevcuttur.
İlçemizde 4342 sayılı Mera Kanunu çerçevesinde tespit ve tahdit işlemleri bitirilmiştir.
Seracılık: Urla ilçesindeki seralarda çiçek ve sebze yetiştirilmekte olup bunlar çiftçilerimiz için önemli bir gelir kaynağıdır. İlçemizdeki tarım alanları miras ve satış yoluyla çok küçülmüştür. Bu nedenle birim alandan en fazla gelir sağlayan seracılığa eğilim artmıştır. Seracılıkta girdi maliyetleri son dönemlerde iyice artış göstermiş, özellikle işçilik ve ilaç fiyatları artmıştır. Buna karşılık, ürün fiyatlarındaki istikrarsızlık nedeniyle reel gelir düşmüştür. En büyük sorun pazarlamadan kaynaklanmaktadır. Pazarlama ihracata yönelik olduğu için, ihracatın olmadığı dönemlerde talep fazlalığı olmaktadır. İlçemizde seralar Kuşçular ve Bademler Mahallelerinde yoğunlaşmakla beraber Kalabak ve Zeytinalanı Mahallelerinde de bulunmaktadır. Urla ilçesinde 1.020 adet sera, 973 dekar üretim alanı mevcut olup bunun 700 dekarında çiçek, 259 dekarında sebze yetiştirilmektedir. Kalan alan ise boş sera alanıdır.
Zeytincilik: Urla ilçesindeki toplam tarım alanının 4.770 ha’lık kısmında zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Bu dağılımdan da anlaşılacağı gibi yağı hayat, yaprağı ilaç, ömrü uzun ve verimi yüksek olan zeytin Urla tarımında en önemli ürünü oluşturmaktadır. Zeytin çeşitlerinin başlıcaları; Edremit(Ayvalık), Gemlik(trilye), Domat, Memecik ve yöresel zeytindir. Yöresel çeşitlerden en önemlisi de sadece yarımadaya özgü olup dalında tatlılaşan lezzeti çok farklı bir sofralık çeşit olan aynı zamanda yağ oranı da yüksek olan Hurma zeytindir.
İlçemizde zeytinlik arazilerin %75’i dağlık arazilerde, %20’si yamaç ve taban arazilerde yetiştirilmektedir. İlçemizde mevcut olan 831.180 adet zeytin ağacından ortalama 10.200 ton/yıl zeytin hasat edilmekte olup bunun ¾’ü zeytinyağı olarak ¼’i sofralık olarak tüketilmektedir. Toplanan zeytinler İlçede mevcut 12 adet zeytinyağı fabrikasında işlenerek İlçemiz ekonomisine katkı sağlamaktadır. Yaklaşık 3,5-4 kg dane zeytinden 1 kg zeytinyağı elde edilmektedir.
Son yıllarda Ülkemizde ve Dünyada zeytin ve zeytinyağının değerinin daha iyi anlaşılması ile diğer Akdeniz ülkelerinde olduğu gibi Ülkemizde de zeytin plantasyonları giderek artış göstermektedir. Toprak yapısının ve ikliminin zeytine çok uygun olması Urla çiftçisini de zeytin yetiştiriciliğine yöneltmiştir.
Açıkta Sebze ve Çiçekçilik: Urla ilçesinde 1.230 ha alanda açıkta sebze yetiştiriciliği yapılmakta olup ilçede en çok yetiştirilen sebzelerden bazıları şöyledir; 250 ha alanda 3.250 ton enginar, 250 ha alanda 6.250 ton kavun, 90 ha alanda 2.700 ton domates, 50 ha alanda 125 ton bamya.
Dış Mekan Süs Bitkileri Üretimi : Urla ilçesinde 200 dekar alanda dış mekan süs bitkileri üretimi yapılmaktadır. Buna ilişkin işletme sayısı 28, bitki sayısı 3.500.000, çeşit sayısı 91 olup başlıca bitki çeşitleri; Palmiye, Dağ Muşmulası, Selvi, Taflan, Fenix, Yucca, Hurma ağacı, Ateş dikenidir.
Açıkta Kesme Çiçek Yetiştiriciliği: Urla ilçesinde 38 dekar alanda açıkta kesme çiçek yetiştiriciliği yapılmakta olup başlıca çiçek çeşitleri; Krizantem, Pat, Sümbül, Nergis, Glayöldür.
Fidan Yetiştiriciliği: Urla ilçesinde 5 da-10da kapasiteli 2 işletmede meyve fidanlıkları yetiştiriciliği yapılmakta olup başlıca fidan çeşitleri; zeytin (yağlık, domat, ayvalık, trilye), mandalina, limon, çeşitli meyve fidanlarıdır. Yıllık fidan sayıları 24.000’dir.
Narenciye : Urla ilçesinde 50 ha alanda 500 ton mandalina yetiştirilmektedir.
Bağcılık : Urla ilçesinde toplam 145 ha’lık bağ alanının 55 ha’lık kısmında 850 ton şaraplık üzüm, 90 ha’lık kısmında 2.200 ton sofralık üzüm üretimi yapılmaktadır.
Tarla Ürünleri:Urla ilçesinde 300 ha’lık alanda 1.500 ton buğday, 100 ha’lık alanda 250 ton arpa, 90 ha’lık alanda 225 ton yulaf, 75 ha’lık alanda 375 ton yonca (kuru ot), 50 ha’lık alanda 500 ton fiğ (kuru ot), 50 ha’lık alanda 2.500 ton mısır-silaj üretimi yapılmaktadır.
İlçedeki alet ve makine varlığı şöyledir; 256 adet traktör, 57 adet kültivatör, 9 adet silaj makinesi, 327 adet süt sağım makinesi, 224 adet su tankeri, 524 adet pulluk, 238 adet sırt pülvarizatörü, 9 adet batöz, 267 adet römork ve 13 adet pülvarizatör.
İlçemiz merkez ve mahallelerinde faaliyet gösteren 8 adet ruhsatlı zirai mücadele satış bayi, 8 adet tohumluk satış bayi ve 10 adet de gübre satış bayisi bulunmaktadır.
Arıcılık: Urla ilçesinde 1.637 adet fenni kovan ve 20 adet eski usul kovan bulunmakta olup toplam arıcı sayısı 45’dir. İlçede 13.500 kg bal üretimi, 500 kg balmumu üretimi yapılmaktadır.
Hayvancılık ve su ürünleri: Urla ilçesinde 6 adet su ürünleri kooperatifi, 192 adet 6-12 metre balıkçı teknesi, 3 adet 12 metrenin üstünde tekne, 11 adet perakende balık satış yeri ve 34 adet balık restoranı ile 580 adet balıkçı teskeresi almış balıkçı bulunmakta olup amatör balıkçı teskeresine sahip kişi sayısı 650’dir. İlçede 17 adet su ürünleri yetiştiriciliği faaliyette olup ortalama 950 ton/yıl kapasite ile 16.500 ton/yıl ürün yetiştiriciliği yapılmaktadır. Başlıca ürünler; levrek, çipura, orkinos (mavi yüzgeç), sarıağızdır. İlçedeki denizlerde tutulan balık miktarı 235 ton/yıl olup başlıca balık çeşitleri çipura, kefal, sardalye, levrek, barbun, tekir, dil balığı, mırmır, mercandır. Urla ilçesinde 3.509 büyükbaş, 18.000 civarında da küçükbaş hayvan varlığı bulunmaktadır.
Kooperatifler: İlçemizde toplam 12 adet tarımsal amaçlı kooperatif bulunmaktadır. Kooperatiflerimizin 6 adedi su ürünleri, 5 adedi tarımsal kalkınma, 1 adedi sulama amaçlı kooperatifi olup toplam üye sayısı 913’dür. Bademler Mahallesinde bulunan tarımsal kooperatif zeytinyağı imalathanesi ile üyelerinin zeytinlerini işlemektedir.Su ürünleri kooperatifleri mevsime bağlı olarak değişmekle birlikte yaklaşık 200 ton/yıl değişik balık türü avlamakta ve satmaktadır.
Kültür, Turizm ve Spor Durumu:
Kültür, Turizm ve Spor Durumu:
Kültür : İlçemizde gelenekselleşen festivaller, Ramazan Ayı etkinlikleri, kutlamalar ve artan tiyatro gösterileri, çeşitli konulardaki paneller kültürel ve sosyal hareketlilik sağlamaktadır. Ayrıca ilçemizin düğünleri, kına geceleri ve mevlit törenleri ile sık sık hayır için dağıtılan lokma tatlıları Urla’nın kültürünü yansıtmaktadır. Urla’nın sosyal, kültürel ve sanatsal yapısını sanat ve sanatçı dostu bir kent yaratma hedefine götürmek üzere İlçede eğitim ve kültür hizmetlerinde kullanılan Hakan Çeken Kültür Merkezi ile Urla Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi bulunmaktadır. Ayrıca İlçede 1 adet kütüphane ve 1 adet özel müze mevcuttur.
Turizm : Denize dik inen ve yaz kış yeşilliğini koruyan tepelerin eteklerinde meydana gelen düzlükler ve koylar değerlendirilmesi gereken önemli turizm potansiyeline sahiptir. Urla, deniz kenarında bir ilçe olması sebebiyle turizm açısından da gelişmiş bir yapıya sahiptir. Urla İskelesi, Yücesahil, Yıldıztepe, Çeşmealtı, Denizli, Zeytinalanı, Özbek, Gülbahçe, Balıklıova, Kadıovacık, Uzunkuyu, Zeytineli ve Yağcılar mahalleleri gerek sahil gerekse sahip oldukları ormanlar bakımından İlçemizin turizm potansiyelinin önemli mevkilerindendir. Urla kıyıları ve önündeki 12 ada ile İzmir Körfezi, en güzel şekilde Urla ilçesinin Güvendik sırtlarından seyredilmektedir.
Urla köyleri denildiğinde; tiyatrosu ve sera çiçekçiliği ile ünlü Bademler Köyü, iç kısımda kalmasına karşın önemli ölçüde turist çekmeyi başaran Barbaros Köyü, kıyıdaki Özbek, Balıklıova, Gülbahçe Köyleri ile cazibe merkezi olmaya devam etmektedir.
İlçenin turizm yönünden en önemli özelliği İzmir’in en yakın denize girme imkanının Urla’da bulunmasıdır. İlçe; kumsalı, denizi ile tamamlanan projeler sayesinde en önemli turizm merkezi durumundadır. Özellikle yaz aylarında Kalabak sahilinden, Balıklıova sahillerine kadar uzanan yaklaşık 40 km’lik sahil şeridinde büyüklü küçüklü özel tesisler ve kamu kuruluşlarına ait kamp ve çeşitli alanlara kurulan çadırlarla birlikte denizden yararlananların sayısı oldukça yüksektir.
İlçedeki Malgaça İçmeleri, mide hastalıklarına iyi gelen içme sularıyla ünlüdür. Çeşme-Kuşadası arasındaki eski kervan yolunun kalıntısı olan iki köprü bu kıyılarda denizin içinde kalmıştır. Gülbahçe kıyı sahillerindeki 70 santigrat derecedeki sıcak su kaynağı da Urla’nın jeotermal enerji kaynaklarından biridir.
İlçe genelinde Köprülü Mescidi, Denizli Mahallesindeki İslam ve Türk eserleri Rüstempaşa Camii ve Hamamı, Yahşibey Külliyesi, Helvacılar Camii ve Hamamı, Sübyan Mektebi, Kılıç Hocaali Camii, Fatih İbrahimbey Camii ve Külliyesi, Kütükminare Camii İlçede sayılabilecek önemli tarihi eserlerdir.
